Als je houdt van sciencefiction met meer dan alleen spectaculaire ruimtegevechten, dan is de Imperial Radch-trilogie van Ann Leckie een aanrader. Het is slimme, gelaagde sci-fi waarin kunstmatige intelligentie, identiteit en macht centraal staan.

De hoofdpersoon, Breq, is een AI die ooit een gigantisch oorlogsschip was met talloze menselijke lichamen als extensies van het bewustzijn. Nu is er nog maar één lichaam over en het lichaam is uit op wraak. Het is episch.

Ann Leckie speelt met perspectief en taal. Het Radchaai-rijk maakt bijvoorbeeld geen onderscheid tussen geslachten, wat je als lezer dwingt om na te denken over identiteit. De trilogie laat bovendien zien hoe macht functioneert: niet alleen met brute kracht, maar ook via subtiele onderdrukking en cultuur.

Meeslepende sciencefiction en ook intellectueel uitdagend, veel meer heb je niet nodig.

• Ancillary Justice (Imperial Radch #1)
• Ancillary Sword (Imperial Radch #2)
• Ancillary Mercy (Imperial Radch #3)

🚙 In Kun je een zelfrijdende auto voor de gek houden? zie je dat dat kan, en vooral als de zelfrijdende auto een Tesla is.

⚽️ In PERFECT FIT from Level 1 to Level 100 zie je een duo onvoorstelbare dingen proberen. En erin slagen.

🐟 Ik had van de week dit artikel uit 2022 nodig. Wie de fuck zijn Gladde Paling en Vieze Asbak?!. Als een natte visstick raak ik de grip kwijt op wat is nou.

😱 “The number of autocracies (91) has just surpassed democracies (88) on this list for the first time in two decades.” En dan zit de VS daar nog niet tussen. Nóg niet. U.S. could lose democracy status, says global watchdog

🌍 Where Are You From? Hilarisch en pijnlijk.

The strangest word in the racist dogwhistle phrase “make America great again” has always been “again.” It begs two questions. Exactly when was it great before, and who was it great for? My guess is that the Americans who wear that phrase on their little red hats have the answer to both.

Uit How to hide a painting

Veel mensen verlangen terug naar ‘de goede oude tijd’, maar zoals Mike Monteiro het zo treffend zegt: "It was only ever happy days for some."

Er bestaat geen goede oude tijd. Vroeger was het vooral kommer en kwel. Een handvol witte mannen had het voor het zeggen. En nu zijn er weer witte mannen die daarheen willen. Of, nou ja, die vooral willen behouden wat ze dreigen kwijt te raken.

Talloze onderzoeken tonen aan dat rechtse populisten veel meer desinformatie verspreiden dan linkse populisten. Wat ook opvalt: linkse mensen zijn geneigd hun eigen populisten op deze onzin aan te spreken, terwijl aan de rechterkant een ongemakkelijke stilte valt als er weer eens een nepnieuwtjesbom ontploft.

Dit kwam ter sprake in een aflevering van de podcast FTM Interviewt met Sander van der Linden. Hij is de auteur van Foolproof: Why Misinformation Infects Our Minds and How To Build Immunity. De titel zegt het al: desinformatie werkt als een virus en we kunnen ons ertegen wapenen.

Van der Linden laat zien hoe nepnieuws zich verspreidt en wat we kunnen doen om onszelf en anderen daartegen te beschermen.

"In tumultuous times, we believe in being prepared, not scared. Sound digital security practice often involves forming and relying on good habits. Building these reflexes now will help keep you better protected. This is why we’ve distilled advice our trainers have shared with thousands of journalists over the years into the actionable, concrete steps below."

— Uit The 2025 journalist’s digital security checklist

Goede digitale veiligheid is een noodzaak. Zeker voor journalisten, die werken met gevoelige informatie en bronnen die beter anoniem blijven.

Toch onderschatten veel mensen digitale hygiëne. Sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie krijgen veel aandacht, maar de basis blijft achter. Oude accounts die nog ergens rondslingeren, ongebruikte apps die toegang behouden, of een besturingssysteem dat achterloopt, allemaal risico’s die je makkelijk kunt vermijden.

Je hoeft geen journalist te zijn om hier iets aan te hebben. Iedereen kan profiteren van een digitale voorjaarsschoonmaak.

Naast de briljante boeken van fantastische schrijfsters lees ik soms ook gewoon werk van witte mannen. Adrian Tchaikovsky is zo’n auteur die ik simpelweg niet kan negeren, puur vanwege de belachelijk hoge kwaliteit van zijn verhalen.

Sciencefiction is altijd goed geweest in politieke thema’s behandelen zonder expliciet politiek te worden. Deze balans is ook duidelijk in Tchaikovsky’s boek Alien Clay te vinden. In het boek verwerkt Tchaikovsky zijn bekende fascinaties en giet ze in een nieuw vat. Denk aan:

• Democratie vs. autocratie
• Collectief vs. eenzaamheid
• Onderdrukking vs. verzet

En natuurlijk – want het blijft Tchaikovsky – draait het ook allemaal om het doorgronden van niet-menselijke intelligentie.

Op het eerste gezicht lijkt Alien Clay misschien niet het meest geruststellende boek om te lezen in deze tijden. Maar als er íets is wat we nu nodig hebben, dan zijn het precies dit soort verhalen. Verhalen die ons uitdagen, die ons uit onze comfortabele bubbels trekken en laten nadenken over systemen, macht en de manier waarop we samenleven.

Dus ja, misschien niet het boek waar je naar grijpt voor escapisme, maar absoluut het boek dat je zou moeten lezen om deze wereld beter te begrijpen.

👻 Een ode aan het zelf maken van een persoonlijke website. This page is under construction - localghost

🧠 Study Reveals Critical Age When Your Thinking Begins to Decline - Het antwoord is 44. Sterkte.

🍞 I STOPPED Buying Bread Because Of This - Heftige titel voor gewoon een heel relaxed videootje waarin Gaz Oakley brood bakt.

🛠️ Thomas Moes maakt elke week een webpagina over een bepaald onderwerp en wakkert daarmee zijn creativiteit aan.

📚 Nadia Odunayo werd onbedoeld een held van boekenliefhebbers in haar strijd tegen Amazon. ‘Reading is part of my identity’: the woman taking on Goodreads owner Amazon

This winter, for a month, every workday, I vowed to work outside for at least part of the day, no matter the conditions.

Aldus Kate Siber in I Worked Outside Every Day for a Month. Here's What I Learned.

Misschien een beetje zweverig, maar mogelijk ook gewoon hardcore wetenschap: in dit N=1 experiment ging Kate elke dag in de winter buiten werken. Warme kleren aan, laptop mee, en gaan.

Ze kwam er beter uit, is haar ervaring. Ik kan me er iets bij voorstellen. Buiten zijn doet wat met mensen, zeker als het zonnig is. Maar ook als de zon niet schijnt en het koud is, heeft het zo zijn waarde.

Around the fourth week of my one-person experiment, I noticed that I didn't even have to think about going outside more often. It was becoming a habit without fanfare or inertia. I just walked out the door. It was as if the walls of my house were starting to feel more porous.

Nu nog een manier vinden om mijn complete setup met Wacom, ergonomisch toetsenbord en 27" display naar buiten te krijgen.

Als ik in de zomervakantie weleens op bezoek was bij mijn oma in Engeland, dan at ik het liefst elke dag scones. Ik was er dol op, en nog steeds. Scones uit de supermarkt, ambachtelijke scones bij een culinaire bakker, en alles ertussen.

Tegenwoordig eet ik ze niet vaak meer, maar zo eens in de zoveel tijd komt de craving naar scones naar boven. Zoals afgelopen weekend. Ik maakte 8 grote scones en ik denk dat dit het beste sconeresultaat is dat ik ooit heb bereikt.

Ze waren groot, fluffy en heerlijk. Het is dat er nog andere mensen in dit huis wonen, anders at ik ze allemaal op.

Mijn recept is gebaseerd op het scone recept van Rutger Bakt, maar dan met een alternatief voor karnemelk wat ik nooit in huis heb en een ander eindstadium van het deeg. Ook bestrijk ik ze niet met ei, dan komen ze rustieker uit de oven.

Het deeg dat ik voor mijn scones maak kun je omschrijven als een vochtig shaggy dough. Vervelend om met je handen te hanteren, maar het geeft het beste resultaat.

Ik maak ook grotere scones dan Rutger, dus ze moeten wat langer in de oven.

Ingrediënten

• 500 gram bloem
• 90 gram suiker
• 1 zakje bakpoeder (16 gram)
• ½ theelepel zout
• 75 gram koude boter in blokjes
• 2 eieren
• 175 milliliter melk
• 1 theelepel citroensap

Aan de slag

1. Verwarm de oven voor op 200 graden. Mijn ovenstand is overigens “boven, onder en hete lucht op 195 graden” maar die stand gebruik ik altijd als in een recept “200 graden” staat.
2. Zet een bakplaat klaar met herbruikbaar bakpapier.
3. Mix de bloem, suiker, bakpoeder en zout in een grote kom.
4. Doe de klontjes boter erbij en wrijf met je vingers de boter door het bloemmengsel zodat er kleine korreltjes ontstaan.
5. Voeg de eieren, melk en citroensap toe en kneed het tot een soort van samenhangend deeg. Mijn deeg kun je omschrijven als een vochtig shaggy dough, als je je er iets bij kunt voorstellen. Vooral niet te ver doorkneden.
6. Verdeel het deeg in 8 gelijke porties en plaats ze als bergjes op je bakplaat. Ik doe dit op gevoel met een lepel en een spatel.
7. Doe in de oven voor 18 minuten en laat ze daarna even afkoelen.

Eet smakelijk!

Jarenlang was ik een Apple-fan. De producten die Apple maakte zag ik altijd als de beste keuze en ik wist van de hoed en de rand over alles wat met Apple te maken had. Sinds de jaren '90 was ik een overtuigd Mac-gebruiker en dat is niet meer veranderd.

Maar er is al jaren niet zoveel interessants meer aan Apple. Sterker nog, er zijn richtingen die Apple kiest die lijnrecht tegenover mijn eigen principes staan.

Toch blijf ik voorlopig MacOS gebruiken. Het werkt voor mij, ik ken de workflow en ik heb te veel geïnvesteerd om zomaar over te stappen. Maar de magie is weg, de keynotes kijk ik niet meer, en ik wacht niet meer in spanning op nieuwe releases.

Dit is niks unieks, een hele hoop mensen die Apple eerst hoog hadden zitten maken hetzelfde mee. Michael Tsai heeft deze teneur binnen de 'Applegemeenschap' in kaart gebracht in Our Changing Relationship With Apple.

Misschien is dit gewoon wat er gebeurt als een rebellerend bedrijf de status quo wordt. Of misschien veranderen wij als gebruikers, worden we kritischer en minder onder de indruk van incrementele verbeteringen. Wat het ook is of was, het is weg.

Epische science fiction, dat ga je krijgen bij Arkady Martine. De hoofdpersoon uit de Teixcalaan-serie adoreert op haar manier het epische keizerrijk, terwijl het keizerrijk haar volk onder druk zet.

"A Memory Called Empire" en "A Desolation Called Peace" zijn absoluut geen lichte kost, maar voor wie houdt van gelaagde, slimme scifi die de tijd neemt om karakters te ontwikkelen en diep in culturen te graven, is Martine een aanrader. Voor fans van The Expanse die nog meer culturele diepgang zoeken, is dit een perfecte volgende stap.

De manier waarop ze taal en poëzie gebruikt als wapen en als middel tot verbinding in een interstellaire politieke arena blijft je nog tijden bij.

Na het lezen van de boeken voelde het alsof ik iets heb geleerd over diplomatie, cultuur en identiteit – zonder dat het ooit als een les voelde.

• A Memory Called Empire (Teixcalaan #1)
• A Desolation Called Peace (Teixcalaan #2)
• Geen deel drie in deze duologie.

I sat down at a cafe a few days ago, hungry and ready to order. But there were no menus at the tables - just a QR code on a hockey puck. My phone struggled to load the site to order a single cold brew, pop-ups to install the custom App kept obscuring the options, and I had to register with my phone number, email address, and first and last name to buy a $5 cup of coffee.

Dit gebeurt steeds vaker en Joan Westenberg vraagt zich in I'm Tired of Pretending Tech is Making the World Better af of de frictie die we denken weg te halen met technologie het allemaal wel waard is.

For the past 20 years, tech has promised to make things more efficient while making almost everything more complicated and less meaningful. Innovation, for innovation's sake, has eroded our craftsmanship, relationships, and ability to think critically.

Ik weet niet of Joan 100% gelijk heeft, maar ik kan me niet onttrekken aan het gevoel dat technologie niet alles beter maakt, maar wel een hoop kapot maakt.

Het is woensdag, dus tijd voor een rondje internet!

💻 Technologie is politiek. Altijd al geweest, maar nu meer dan ooit. Why Techdirt Is Now A Democracy Blog (Whether We Like It Or Not)

📋 Wil je wat meer digitale autonomie? Dan is dit een prima lijst om eens door te nemen. 15 apps die beter zijn voor je privacy en welzijn

🙂 He, kijk nou, Elon musk in de metro van Londen .

🔗 Wat moet je doen als de website die je graag bezoekt geen of een slechte RSS feed heeft? Oplossingen te over in How far I'll go to make an RSS feed of your website .

🔬 Hoe alles, van het kleinste deeltje tot grote objecten, altijd de weg van de minste weerstand kiezen. En kiezen is hier letterlijk, alle paden worden geprobeerd. Mind is blown. Something Strange Happens When You Trust Quantum Mechanics.

Meestal een keer in de week maak ik een simpel noodlegerecht klaar. Ik begin met een knoflook-, gember- en uienmengsel in een wok, bak er dan wat groenten bij en voeg vervolgens wat vegetarische proteïne toe.

Tijdens het bakken maak ik ook de noedels gaar en gooi ik ze vervolgens in de wok. Ik voeg een zelfgemaakte "woksaus" toe, roer alles door elkaar, en binnen 20 minuten is de maaltijd klaar. Vaak gooi ik er als laatste nog een handje gebrande cashewnoten of pinda’s over.

Mijn eigen stappenplan om deze noodlemaaltijd divers te serveren:

Kies ongeveer 4 groenten:

• Wortel
• Bimi
• Broccoli (kort voorkoken)
• Bosui
• Rode ui
• Dun gesneden spitskool / Chinese kool
• Paprika
• Paksoi
• Sugarsnaps
• Sperziebonen / haricots verts (kort voorkoken)

Kies een proteïne:

• Paddenstoelen
• (Gerookte) Tofu
• Vegetarische kip of "vegetarische reepjes"
• Vegetarische balletjes

Zelf woksaus maken:

• 2 eetlepels sojasaus
• 1 eetlepel rijstazijn
• 1 eetlepel ahornsiroop

of:

• 2 eetlepels sojasaus
• 1 eetlepel rijstazijn
• 1/2 eetlepel sesamolie
• 1 eetlepel gochujang

Met de woksaus experimenteer ik ook vaak, dus ga lekker je gang!

Eet smakelijk.

Het is absoluut een kunst om iets complex er eenvoudig uit te laten zien. Om iets eenvoudigs te maken is vaak veel inspanning nodig.

Dat ziet ook Kristie De Garis in haar post The Effort Behind Effortless.

A beautifully built drystone wall blends into the landscape. A carefully crafted sentence reads effortlessly. A well-composed photograph is something people appreciate, often without knowing why. Effort and skill aren't always noticeable—in fact, if you do your job well, they shouldn't be.

Ik loop hier regelmatig tegenaan. Niet alleen bij werk van anderen, maar ook in mijn eigen werk. Soms gaat er zoveel tijd in iets zitten dat het eindresultaat zo eenvoudig is dat ik er bijna teleurgesteld in ben. Is hier nou zoveel tijd in gaan zitten?

En elke keer moet ik mezelf weer overtuigen dat het beste werk zit in het zo eenvoudig mogelijk maken van dingen in plaats van complex. Nog eenvoudiger maken is nog meer tijd investeren.

Doe je best, maak het eenvoudig.

Be an adult. Own your garbage. Garbage responsibility is something we’ve long since abdicated not only to faceless cans on street corners (or just all over the street, as seems to be the case in Manhattan or Paris), but also faceless developing countries around the world.

Craig Mod over afval.

Een object kan van heel nuttig naar ineens heel ongewenst gaan. En in een groot deel van de wereld willen we zo snel mogelijk van die troep af.

In Japan hebben ze er een andere relatie mee. Daar nemen ze verantwoordelijkheid voor hun afval en nemen het mee naar huis. Ik ga hieraan denken als ik de volgende keer niet thuis ben en van een nuttig item ineens afval maak.

Sinds jaar en dag luister ik naar de podcast Writing Excuses waar Mary Robinette een vaste kracht is. Het eerste boek dat ik van haar las was The Calculating Stars en ik voelde me gelijk helemaal thuis in haar schrijfstijl en gecreëerde wereld.

Ze maakt in interviews ook altijd heel duidelijk dat het drama dat zich in haar boeken afspeelt eigenlijk nooit gaat over slechte huwelijken. Ze vindt dat er al genoeg literatuur is waarin huwelijken niet slagen, daar zijn haar verhalen niet voor nodig.

De TV-serie For All Mankind heeft wat mij betreft iets te veel inspiratie gehaald uit deze boeken van Mary Robinette. De Lady Astronaut serie is heel menselijke sciencefiction waarbij ik me heel goed kan voorstellen dat mensen die normaal sciencefiction links laten liggen deze boeken juist wel zullen waarderen.

• The Calculating Stars (Lady Astronaut #1)
• The Fated Sky (Lady Astronaut #2)
• The Relentless Moon (Lady Astronaut #3)
• The Martian Contingency (Lady Astronaut #4) - komt 18 maart 2025 uit. Zin in!

In gesprek met Pieter van der Wielen legt hij uit waarom kleine, haalbare stappen richting een duurzamer leven effectiever zijn dan radicaal omschakelen. Ook bespreekt hij hoe onze beslissingen tot stand komen, welke rol wilskracht speelt bij het doorbreken van gewoontes en hoe de inrichting van de samenleving ons gedrag en onze keuzes beïnvloedt.

Als we niet van nature positief naïef zouden zijn, zouden we dan nog wel uit ons bed komen? En als we allemaal heel goed zouden weten wat goed voor ons was, hadden we dan nog wel een overheid nodig? Waarom zou ik niet vliegen, dat vliegtuig gaat toch wel?

Dat soort terechte vragen komen voorbij in het gesprek met Reint Jan Renes in Het Uur wat vooral over ons gedrag en duurzaamheid gaat. Hoopvol en realistisch.

Geen NRC abo? De podcasts zijn ook gewoon te vinden via je favoriete podcast app.

🤖 Y Combinator deletes posts after a startup's demo goes viral - De verblackmirrorisatie van de samenleving dendert door als een trein.

👻 What Felt Impossible Became Possible - Dan Sinker geeft wat inzicht in de witgewassen geschiedenis van de KKK.

🪢 Which Knot Is Stronger? Humans Aren’t Great Judges - Inzicht in knopen en menselijk inzicht in knopen.

Amazon now owns James Bond rights in full

Amazon on Thursday announced that it has gained “creative control of the James Bond franchise” following a major new deal. It’s the conclusion of one of Hollywood’s most heated blockbuster battles.

Ik weet niet of ik hier heel blij van wordt. Ik heb (waarschijnlijk misplaatste en vooral nostalgische) fijne gevoelens bij James Bond en ik geloof niet dat ik Amazon en Bezos er erg in vertrouw dat ze er iets goeds mee gaan doen.

En als het dan toch uitstekend vermaak blijkt te zijn ben ik er ook niet zo happig op om een hand duiten naar Bezos te gooien.

Een typische shaken én stirred situatie.