Weblog

Er is een groeiende behoefte om van Instagram en Facebook af te gaan. En terecht. Want onder het mom van ‘vrijheid van meningsuiting’ is het op die platforms mogelijk om valse drek en haatdragende berichten te versturen.

De realiteit is vervolgens dat het algoritme zulke drek oppikt vanwege de ophef-factor en het versterkt, deelt, in je gezicht duwt en je ouders tot MAGA-gekkies maakt. Het is oneindig eenvoudiger om onware, gevaarlijke content het internet op te slingeren dan dat het is om doordachte, positieve stukken tekst te schrijven.

De haatdragende lul met een frikandel in z’n ene klauw en z’n digitale roeptoeter in z’n andere wint het van de introverte ziel die weloverwogen op zoek is naar de waarheid.

Het is iedereen dus aan te raden om dit soort platforms, die een race naar de bodem van de samenleving versterken, achter ons te laten. Techcrunch helpt je daarbij: How to delete Facebook, Instagram, and Threads

Vandaag een analoog-digitale tip: heb een folder op je computer met handleidingen van alle apparaten in je huis. Ik wilde net de pyrolyse-functie van onze oven gebruiken en binnen no-time had ik gevonden hoe dat moet.

Als ik een nieuw apparaat heb gekocht, dan download ik gelijk de handleiding en bewaar die op m’n computer. Vaak weet ik zo nog te traceren welk type apparaten we überhaupt in huis hebben.

Dit is ook erg handig als je gaat verhuizen en je komt ovens, magnetrons, kookplaten en thermostaten tegen waar de vorige eigenaar uiteraard geen handleiding van heeft achtergelaten.

Het is dan even puzzelen wat je in huis hebt, maar als je eenmaal wilt weten wat het apparaat kan, dan is die handleiding echt goud.

Dankzij een tip van de buurvrouw kwam ik erachter dat een van de banden van de auto lek was. Helemaal leeg. Ugh, onverwachts gedoe waar ik niet op zat te wachten.

Garage bellen. Of ik een reservewiel in m’n auto heb. Ja, dat heb ik. Nou, dan was het een kwestie van de band vervangen en naar de garage brengen zodat ze ‘m kunnen onderzoeken.

Ok, ik hou wel van een mechanische uitdaging. Maar hoe? Een autoband verwisselen heb ik nog nooit in m’n eentje gedaan, en zeker niet met de noodkrik die in de auto ligt.

Het internet is dan een zege. Deze video legde echt precies uit wat ik in mijn situatie moest doen. Band verwisseld en opgelost.

Nikita Shtarkman en Brice Ménard hebben de interactieve site ’biocubes: an inventory of biomass and technomass’ gemaakt om de wereld duidelijk te maken wat de impact van mensen is op deze planeet.

Wist je bijvoorbeeld dat we al meer dan 100x onze eigen massa in plastic hebben geproduceerd? Of dat we zo’n 15x zoveel vee (in massa) houden als dat er wilde zoogdieren zijn?

Het zijn krankzinnige aantallen, en de meeste van deze gegevens stijgen nog steeds exponentieel.

Het KNMI geeft het ons zoals het is: het gaat slecht met het klimaat en dat komt door mensen.

Je kent hem misschien wel: de grafiek die eruit ziet als een barcode. Elk streepje is een jaar en de kleur van het jaar geeft aan hoe de relatieve gemiddelde temperatuur was. Steevast komt de barcode steeds meer in het rood als je dichter bij het huidige jaar komt.

Ze hebben nu precies zo'n barcode gemaakt, maar dan niet van de afgelopen 100 jaar, maar van de afgelopen 2025 jaar. En die is (niet verrassen) nog helderder in de trend. Het wordt roder en roder.

KNMI - Klimaatstreepjescode vanaf het begin van de jaartelling

Elon Musk heeft zich weer erg negatief uitgelaten over Wikipedia op kerstavond en nu is er de Heritage Foundation dat Wikipedia editors wil doxxen.

Employees of Heritage, the conservative think tank that produced the Project 2025 policy blueprint for the second Trump administration, said they plan to use facial recognition software and a database of hacked usernames and passwords in order to identify contributors to the online encyclopedia, who mostly work under pseudonyms. It’s not clear exactly what kind of antisemitism the Wikipedia effort, which has not been previously reported, is intended to address. But in recent months some Jewish groups have complained about a series of changes on the website relating to Israel, the war in Gaza and its repercussions.

Scoop: Heritage Foundation plans to ‘identify and target’ Wikipedia editors

Hoogste tijd dus om Wikipedia wat meer te gaan ondersteunen. Dat kan met geld, maar ook door vrijwillig artikelen te bewerken. Molly White is zo aardig geweest om een into te geven in hoe je zelf een wikipedia-bewerker wordt. Heel laagdrempelig, en voor iedereen te begrijpen.

Become a Wikipedian in 30 minutes

Recent hebben we hier thuis de film The Fall Guy gekeken en die viel niet tegen. Misschien had ik er te weinig van verwacht (op IMDb staat een rating van 6,9…), maar de film was echt heel leuk. Nostalgie naar de jaren 80 (incl. bijbehorende stunts) zonder zelf een jaren 80 film te zijn, fijne muziek (check die lijst van muziek), interessant (genoeg) verhaal en puik acteerwerk.

Ook veel meta-grappen over het maken van films en het werken met stuntmensen. En op Rotten Tomatoes is de score een stuk positiever dan op IMDb.

Gewoon een prima 8.

Het Uur is een podcast waarin Pieter van der Wielen een uur lang iemand interviewt. En nu ik de podcast een tijdje volg kan ik er eigenlijk van op aan dat het altijd een goed gesprek is. Er komen gasten langs die ik al ken, maar ik zet de podcast zonder twijfel ook aan als er een gast zit die ik niet ken.

Kleine kans dat je Sylvana Simons niet kent. Ze heeft nogal wat over zich heen gekregen door wit (mannelijk?) Nederland, en geheel onterecht overigens. Pieter praat bijna twee uur met Sylvana over van alles en nog wat, maar vooral over wat een krachtige en vooral zelfbewuste en rustige vrouw het is. In tegenstelling tot wat je zou denken als je naar Rutte had geluisterd…

Om het gevaar van de amnestie voor capitoolbestormers te beschrijven kun je zoals de NOS een kort bericht over de feiten plaatsen. Maar het verhaal van Pro Publica over John die een paar jaar undercover ging binnen extreemrechtse militia’s leest als een kort spannend spionageverhaal. En in zo’n verhaal begin je pas echt te begrijpen wat er speelt onder water in de VS. Hoe extreemrechtse groepen zich klaarstomen voor, wat lijkt, een burgeroorlog. Wat de banden zijn met gevestigde politiek.

Ik weet niet of ik echt moet geloven dat de VS op de rand van de ondergang staat door dit soort militia’s of dat ik eigenlijk gewoon wil dat het zo’n vaart niet zal lopen. Het verhaal van John loopt parallel aan de BBC podcast The Coming Storm die me ook al niet zo’n positief beeld heeft gegeven over wat er onder de oppervlakte van de VS aan de hand is. En de uitslag van de verkiezingen in 2024 spreekt natuurlijk boekdelen.

Een voedselbos heeft iets magisch. Een klein stuk niet intensief bewerkt land dat voedzaam, duurzaam en divers voedsel geeft. Het lijkt te mooi om waar te zijn. Maar dat is het niet.

Het is een vorm van landbouw dat teruggaat naar de roots van de natuur en diverse gewassen laat samenwerken om een optimaal resultaat te behalen, zonder al te veel werk van mensen.

Wouter van Eck over het eerste voedselbos van Nederland, Keterbroek:

Ons landbouw systeem is een polycultuur. Honderden bomen en struiken vormen nu een jong voedselbos. Grote bomen, kleinere bomen, struiken, klimmers, kruiden en kruipers zijn hierbij zo geplant dat we de ecologische principes van een natuurlijk bos proberen te stimuleren. Een bos groeit helemaal vanzelf. Ieder jaar leven daar meer soorten, ieder jaar neemt de bodemvruchtbaarheid verder toe. Dat gebeurt zonder dat een boswachter hoeft te mesten, te spuiten of te gieten…

Lees hier meer: Het bijzondere verhaal van voedselbos Ketelbroek

In het Engels schreef ik over de drie sci-fi boeken die de meeste impact op me hebben gemaakt in 2024 en hier op het FYI blog licht ik er één uit: Mercy of Gods.

Het boek is geschreven door James S.A. Corey (bekend van de serie The Expanse) en gaat over een menselijke kolonie ergens in het heelal hier ver vandaan. Hun herkomst van Aarde is enkel nog maar een mythe. De kolonie krijgt te maken met extreem gewelddadige aliens.

Het perspectief van de mens is ineens klein, nietig, verwaarloosbaar. Een beetje zoals wij tegen muggen aankijken.

Het geeft je een benauwd gevoel en tegelijkertijd krijg je door het verhaal een intens besef van de grootsheid van het heelal. Een enorm sterk contrast.

Het menselijk perspectief is ineens niet het dominante perspectief, en dat kan een broodnodige spiegel zijn. Hoe gaan wij om met onderdrukking van onze medemens, medebewoners en de planeet zelf? Niet zo best natuurlijk. En wat als jouw levensstijl ineens bedreigt wordt? Niet zo gek om je voor te stellen met het huidige Rusland dat oorlog voert binnen Europa.

Dit is een boek dat je deze emoties laat voelen.

Elk jaar komt er creatief werk “in het publieke domein”. Dat wil zeggen dat iedereen er ander creatief werk mee mag maken zonder dat je een copyright claim aan je broek krijgt.

Het vrijwilligerscollectief Standard Ebooks zorgt ervoor dat de boeken die in het publieke domein terechtkomen beschikbaar worden gesteld in een fijn ebook formaat zodat je het op je e-reader kunt lezen.

Dit jaar zijn o.a. de volgende boeken beschikbaar gekomen:

• All Quiet on the Western Front van Erich Maria Remarque
• Cup of Gold van John Steinbeck
• A Farewell to Arms van Ernest Hemingway

Meer boeken:

Public Domain Day 2025 in Literature

Dit jaar bevat 365 dagen, maar bevat dit jaar ook 365 semi-interessante overpeinzingen, nuttige linktips uit de krochten van het internet of anderzijds deelbare persoonlijke kennis?

Ik hoop het wel, want vanaf vandaag deel ik elke dag iets op dit blog. Dat is het doel althans.

Doelen worden niet altijd gehaald, dat is niet erg. Ik begin aan dit kleine avontuur zonder plan, zonder backlog, zonder zelfs een goed opgezet blog. Laten we kijken waar het schip strandt. Alsware het een schip van Theseus.

Het derde kwartaal van dit jaar was iets rustiger qua leesactiviteiten dan de voorgaande twee, ondanks dat ik negen boeken las. Van de negen waren er namelijk zes korte verhalen. Geen slecht boek gelezen, het was weer een heerlijk leeskwartaal.

Translation State - Ann Leckie

🌟🌟🌟🌟🌟

Dit indrukwekkende boek van Ann Leckie verdiende met gemak 5 sterren. Leckie heeft wederom laten zien waarom ze een van mijn favoriete auteurs is. Grote ideeën over identiteit, nature vs. nurture, familie, adoptie. De vraag of we geweld kunnen wijten aan gewelddadige culturen, of dat het uiteindelijk gaat over individuele keuzes. En, zoals zo vaak bij Ann Leckie, hoe taalgebruik onze wereldvisie beïnvloedt.

The Far Reaches Serie

Deze serie bestaat uit verschillende korte verhalen geschreven door verschillende auteurs binnen eenzelfde thema. Voor zover ik kan zien is deze serie helaas niet te koop in NL. Ik heb mijn US Kindle account gebruikt om ze te kopen.

• How It Unfolds - James S.A. Corey 🌟🌟🌟🌟🌟
• Falling Bodies - Rebecca Roanhorse 🌟🌟🌟🌟
• Void - Veronica Roth 🌟🌟🌟🌟
• The Long Game - Ann Leckie 🌟🌟🌟🌟
• Just Out of Jupiter's Reach - Nnedi Okorafor 🌟🌟🌟🌟
• Slow Time Between the Stars - John Scalzi 🌟🌟🌟🌟🌟

A Wizard's Guide to Defensive Baking - T. Kingfisher

🌟🌟🌟🌟

Een klein en uniek verhaal over een meisje dat deegwaren tot leven kan wekken. Een ogenschijnlijk talent van niks in een wereld vol tovenaars, maar schijn bedriegt uiteraard.

Children of Time - Adrian Tchaikovsky

🌟🌟🌟🌟🌟

Het hoogtepunt van dit kwartaal. Een verhaal over evolutie, ruimtereizen en het einde der (menselijke) tijden. Hardcore sci-fi. En spinnen. Heel veel spinnen. Je zal van ze gaan houden.

Sinds een flinke tijd gebruik ik Arc als standaard browser op mijn Mac. De browser onderscheid zich van Safari, Firefox en Chrome door de open websites niet als tabs te tonen boven in je scherm, maar aan de zijkant in een lijst. Dit zorgt ervoor dat je veel makkelijker je open sites kan ordenen en daar maakt Arc optimaal gebruik van. Het combineert hiermee ook bookmarks en open tabs, iets wat blijkbaar voor mij enorm goed werkt.

Misschien is de app niet extra handig als je alleen maar een beetje hersenloos op het internet zit te surfen, maar wel als je doelgericht met een bepaalde taak bezig bent. Zoals bijvoorbeeld bij een onderzoek naar een specifieke vraag, ondersteuning bij het leren over een nieuw onderwerp, of het boeken van een vakantie.

Voor elk nieuw doel kun je een space aanmaken waar je makkelijk tussen wisselt. Voor de herkenbaarheid kun je een space een bepaalde kleur en een icon geven. Ik gebruik spaces voor als ik ergens een paar uur mee bezig ben, maar ook voor het uitzoeken van een vakantie wat weken kan duren. Het is echt een heel krachtig gereedschap om op Het Internet beter je weg te vinden en je huidige progressie te bewaren.

Arc biedt nog veel meer interessante powertools zoals een ingebouwd whiteboard, het maken van een notities naast je tabs (heb daar al veel gemak aan gehad) en ook het kunnen pinnen van websites op verschillende niveaus. De render-engine is dezelfde als die van Chrome, dus alles wat daarin werkt, werkt ook in Arc. Inclusief extensies!

Ik wordt als internetter van het eerste uur echt heel blij met wat innovatie op browsergebied. Die hoek van het internet staat al veel te lang stil.

Sinds kort is Arc openbaar beschikbaar voor iedereen, dus ik zou zeggen: download Arc en probeer het een tijdje.

Voor deze pindasaus heb je alleen maar spul nodig uit je voorraadkast. Zo heeft bijna iedereen (hoop ik) wel pindakaas, sojasaus en knoflook in huis. Met een beetje geluk heb je ook limoensap, gember en ahornsiroop of bruine suiker en je kunt de meest heerlijke pindasaus maken. Je eet de pindasaus ook prima koud, dus warm maken hoeft niet eens.

Heb je een van de ingrediënten niet in je voorraadkast, dan vast een van je buren wel!

Ingrediënten

• 100 gram pindakaas
• 1 eetlepel sojasaus
• 1 theelepel lichtbruine basterdsuiker of ahornsiroop
• 2 eetlepels limoensap
• 1 theelepel chillivlokken
• 2 teentjes knoflook, fijngehakt
• 10 gram gember, fijngehakt
• 10 gram bieslook, fijngehakt

Aan de slag

1. Meng de ingrediënten zonder de bieslook met twee eetlepels water tot een gladde saus. Voeg beetje bij beetje water toe om de voor jou fijne consistentie te bereiken.
2. Ga je de saus nog opwarmen? Voeg er dan twee eetlepels extra water aan toe. Tijdens het warm maken kun je zelf bepalen of je er nog meer water bij moet, soms wordt de saus alsnog te dik. Rustig opwarmen en het kan niet mis gaan.
3. Serveer met de bieslook erop bij gebakken aardappels, rijst, noodles, broccoli, bimi, wat jij wilt!

Sinds een paar weken kijk ik regelmatig naar schaakvideo's op Youtube en speel ik geregeld een potje schaak via chess.com (prima iOS app). Blijkbaar is het een trend en ben ik niet de enige. Het is een serieuze (online) sport waar veel geld in omgaat tegenwoordig.

How Chess Broke YouTube

Ik maak flink wat meters met lezen de laatste tijd door naast een boek te lezen ook naar een boek te luisteren. Omdat de beleving van deze verschillende manieren van lezen zo anders zijn ben ik in twee boeken te gelijk bezig zonder dat ze elkaar in de weg zitten. Van de 7 boeken heb ik er 5 geluisterd, dus blijkbaar ligt me dat wel.

Ik luister vooral naar boeken als ik alleen in de auto of op de fiets zit. Tijdens het koken wil ik ook nog weleens een audioboek aanzetten.

De boeken die me het meest zijn bijgebleven zijn Sea of Tranquility en The Mountain in the Sea, wat een fijne verhalen!

Sea of Tranquility

Auteur: Emily St. John Mandel

Een heel interessant verhaal door meerdere tijden heen. Uiteraard hebben ze met elkaar te maken, dat kun je verwachten. Als je een sucker bent voor tijdreisverhalen (zoals ik) dan zou ik deze zeker lezen.

✨ 5 uit 5 sterren.

The Mountain in the Sea

Auteur: Ray Nayler

Zin in een boek over first contact met octopussen, een op hol geslagen AI vissersboot en een heist in het hoofd van een Android? Dit boek heeft het allemaal. En niet perse zo verweven als je zou verwachten, maar toch genoeg verweven om alle verhalen boeiend te houden.

Het boek is vooral een reflectie op wat bewustzijn is, in allerlei vormen en maten. Ik heb er van genoten. En ik eet sowieso nooit meer octopus.

✨ 5 uit 5 sterren.

De verwarde cavia

Auteur: Paulien Cornelisse

Het boek laat in het midden of het om een echte cavia gaat, maar de cavia in kwestie werkt in ieder geval op een doorsnee kantoor zoals bijna iedereen die wel kent. In één middag uitgelezen en ik vond ‘m zeer vermakelijk.

✨ 3,5 uit 5 sterren.

Legends & Lattes

Auteur: Travis Baldree

Een orc hangt haar enorme zwaard aan de wilgen om een koffietent te starten in een stad waar men nog nooit van koffie heeft gehoord. Een verhaal over vriendschap, ondernemen en een nieuw leven beginnen zonder dat je vorige leven je met rust laat. Veel minder gimmicky dan ik verwachtte (en hoe de cover het boek doet overkomen). Blij verrast, had ‘m in een week uit. Ik wil meer van dit lezen! Gelukkig komt er binnenkort een prequel uit.

✨ 4 uit 5 sterren.

The Frugal Wizard’s Handbook for Surviving Medieval England

Auteur: Brandon Sanderson

Niet een van de sterkste werken van Brandon Sanderson. Het is een luchtig verhaal over iemand met geheugenverlies in een wereld die lijkt op onze middeleeuwen, maar met een twist. En die twisten waren prima, maar niet echt enerverend. Ik heb me vermaakt, maar het was geen must-read. Veel ‘maren’ dus dit boek.

✨ 3 uit 5 sterren.

Spear

Auteur: Nicola Griffith

Het verhaal is kort maar krachtig. Ik wist niet zoveel over de mythe van koning Arthur en zijn tovenaar Merlijn en dat hoeft ook niet om van deze adaptie van die mythe te genieten. Erg goed geschreven, het blijft boeiend.

✨ 4 uit 5 sterren.

Nettle & Bone

Auteur: T. Kingfisher

Een kip bezeten door een demoon, een hond van botten en een goblinmarkt waar je met tijd van je leven betaald. Je komt het tegen in dit boek waarin de hoofdpersoon maar al te graag een prins wil vermoorden, want de prins doet haar zus pijn. Een boek over keuzes maken en daar verantwoordelijkheid voor nemen.

✨ 4 uit 5 sterren.