Onbeperkt privacy-muntjes

Het lijkt me vandaag een belangrijke dag om het over de digitale autonomie van Nederland en Europa te hebben. En welke expert kan daar beter over vertellen dan Bert Hubert?

Ik heb eigenlijk nooit last van die privacy schendingen. Ik betaal mijn gratis diensten met privacy muntjes. Maar de privacy muntjes gaan nooit op. Als die opgingen dan was je er wel zuiniger mee. Maar dat is niet zo.

In dit soort simpele, rake bewoordingen heeft Bert vorig jaar een praatje gegeven over onze digitale autonomie. Die is niet op orde en het interesseert ons geen reet.

De essentie daarvan is, als de Russen onze telecommunicatie-infrastructuur aanvallen en kapot maken, dan moeten we een ticket openen.

Een support ticket, voor onze belangrijkste communicatie. Dat is onze digitale autonomie.

En vervolgens doe je een experiment met een open source videoconferencing ding. En dan werkt het één keer niet. En dan zeggen mensen. Nou. Dat was de laatste keer. Dat doen we niet meer.

Alle gezeik met WebEx en Microsoft Teams nemen we voor lief, terwijl als Jitsi eenmaal een keer problemen geeft, dan gooien we het in de prullenbak.

Onze houding tegenover tech, cyber en digitale voorzieningen moet drastisch anders, dat lijkt me wel duidelijk.

Het perfecte luisterboek is cozy

Bij het herkennen van welke boeken ik beter kan lezen dan luisteren, kwam ik achter een voor mij totaal nieuw boekengenre: ‘cozy’.

Cozies will generally feature a smaller cast of characters, be set in a smaller town, and have a more optimistic and upbeat tone. Above all, it has to have a satisfyingly happy ending. They offer comfort to their readers; a safe escape from the realities of our daily lives.

Bron: What Is a Cozy Subgenre in Fiction?

Ik trek het niet om exclusief naar cozies te luisteren, maar ze vormen een fijne break tussen de toch wat meer ingewikkelde boeken die ik luister. Het is een ook fijne tegenhanger als ik in een wat zwaarder boek aan het lezen ben.

En cozy is eigenlijk een genre dat altijd met een ander genre samen kan gaan. Cozy mysteries, cozy detectives, cozy sci-fi’s, cozy fantasies, het kan allemaal.

Een paar fijne cozies die ik recent heb ontdekt.

Legends & Lattes door Travis Baldree

Een orc besluit haar zwaard neer te leggen en haar leven om te gooien. Ze vestigt zich in een rustig dorpje en opent daar een koffiezaak. Waarom? Omdat ze tijdens haar missies de smaak van koffie heeft leren waarderen en dat wil delen met de wereld. Wat volgt is een verhaal vol warme drankjes en zoete broodjes, geschreven alsof je zelf de geur van versgebakken lekkernijen kunt ruiken. Het perfecte boek om te lezen met een goede kop koffie binnen handbereik, vooral als het buiten koud en donker is.

The House in the Cerulean Sea door TJ Klune

Linus Baker werkt voor het Departement voor Magische Jeugd en neemt zijn werk heel serieus. Regels zijn regels. Maar als hij naar een afgelegen tehuis wordt gestuurd om te beoordelen of alles daar volgens de voorschriften gaat, komt hij voor een dilemma te staan. Is zijn werkgever wel echt te vertrouwen?

Een thema dat zwaar had kunnen voelen, wordt door TJ Klune juist met humor en warmte gebracht. Het is een verhaal over een klunzige man die niet alleen de wereld om zich heen, maar ook zichzelf beter leert kennen. Grappig, emotioneel en gewoon fijn om te lezen.

The Dog Sitter Detective door Antony Johnston

Een oudere Britse vrouw besluit zelf de dood van een van haar beste vriendinnen te onderzoeken, omdat ze vindt dat de politie er te weinig mee doet. Wat volgt is een detective vol klassieke clichés, maar dan met een rustige, luchtige insteek. Het voelt alsof je naar een fijne Britse dramaserie zit te kijken, met humor, charme en een vleugje spanning. Geen hoogdravend gedoe, maar gewoon een lekker verhaal om mee weg te kruipen.

Boeken lezen en luisteren

Ik luister meer boeken dan dat ik ze lees. Vorig jaar luisterde ik 14 van de 24 boeken die ik heb “gelezen”. Daar kies ik mijn boeken ook op uit.

Een episch verhaal met meerdere perspectieven? Voor mij niet geschikt om te luisteren. Het non-lineaire karakter van audio werkt dan niet voor me. Tijdens het luisteren mis ik weleens een stukje – omdat mijn gedachten afdwalen of er is drukte in het verkeer. Als ik dan op de fiets zit of de afwas doe is er geen simpele manier om even terug te spoelen.

Bij een ‘fysiek’ boek (digitaal via eInk) ligt dat anders. Je kunt je snelheid aanpassen, terugbladeren, woorden opzoeken. Dat soort controle mis ik bij audio.

Toch zorgt die mix van lezen en luisteren ervoor dat ik altijd met minstens twee boeken tegelijk bezig ben. Ik zoek daarbij contract op: een detective naast epische fantasy, of hardcore sci-fi tegenover een Orc die een koffiezaak opent. Voor mij werkt dit systeem uitstekend.

De reden dat ik meer luister dan lees, heeft een praktische reden. Op werkdagen luister ik vaak een flinke tijd tijdens het woon-werkverkeer, op de fiets of in de auto. Lezen doe ik dan alleen ’s avonds in bed, hooguit een half uur. In het weekend lees ik weer wat meer en komt het een beetje in balans.

Die mix geeft me een mooie afwisseling door het jaar heen. De complexe, diepgaande boeken lees ik het liefst, terwijl ik bij luisterboeken de voorkeur geef aan luchtigere verhalen.

Morgen vertel ik welk genre zich daar perfect voor leent.

Het ei

Ik moet nog vaak denken aan het verhaal The Egg van Andy Weir (ja, de Andy Weir van The Martian).

Het gaf me een blik op de mensheid die ik daarvoor nog niet had. Heel dramatisch zou je kunnen zeggen dat er een leven was voor het lezen van The Egg en een leven erna. Ik las het recent weer en, jawel, werd er weer door geraakt. Het is dus tijd om dit zeer korte verhaal (net iets meer dan drie A4-tjes) te tippen.

Lees The Egg gratis en voor niks.

Mijn geworstel met AI

Ik denk veel na over AI, maar schrijf er niet zoveel over. Ik vind het een lastig onderwerp. Het baart me vooral zorgen, omdat …

Dit blog is voor zeker 82% AI-loos. Ik research weleens documenten via AI, vraag AI om bronnen bij mijn aannames te geven, en heb AI gebruikt in de migratie van de software waarmee het blog is gemaakt (Eleventy versie 2 naar versie 3). En dat is ook waarom ik ermee stoei: het heeft zeker z’n nut (in tegenstelling tot cryptomuntjes) en het wordt steeds nuttiger en nuttiger.

En omdat het nuttig en waardevol is, gaan de (op z'n minst) drie problemen waar ik mee stoei alleen maar groeien en groeien.

De geest is uit de fles, het is niet te stoppen.

Microsoft gaat nucleair

Three Mile Island is een nucleaire energievoorziening in Pennsylvania in de VS en draait sinds 1974. Reactor 2 van Three Mile Island had een gedeeltelijke meltdown in 1979 en reactor 1 heeft nog dienst gedaan tot 2019.

De grote techbedrijven hebben de AI kolder in hun kop, en daar hoort een enorme energiebehoefte bij. Dus kijkt Microsoft nu met kwijlende mond naar Three Mile Island en laat reactor 1 weer opstarten om al die energie in hun AI projecten te laten stromen.

The Wall Street Journal ging kijken bij het project.

Ze hebben er alle vertrouwen in dat het goed komt, maar mij bekruipt toch een enorm Tsjernobylgevoel als ik naar die controlekamer kijk.

Bunky Dunko

De serie Skeleton Crew op Disney+ heeft iets magisch. Een stel kids is verdwaald geraakt in het universum van Star Wars en maken een Goonies-achtig avontuur mee. Dit roept jaren 80 vibes op, en dat weten ze maar al te goed bij Disney.

Combineer jaren 80 met ruimtevaart en je komt bijna automatisch uit bij Peter Schilling en z’n nummer Major Tom. Voor een trailer van Skeleton Crew hebben ze dit nummer in het Huttees (de taal van de Hutts) vertaald en gaat het ineens over Youngee Wim.

Waarschijnlijk vonden ze het nummer zo goed dat ze er ook een muziekclip bij hebben gemaakt met de titel Bunky Dunko.

📺 Youngee Wim (Bunky Dunko) Lyric Video

Gerelateerd: De Top 2000 a gogo heeft een item gemaakt over het verhaal achter Major Tom. De zanger is door het lied praktisch ten onder gegaan aan z’n eigen succes.

Bonus: Intro van Skeleton Crew als sitcom.

Vrijheid van drek-uiting

Er is een groeiende behoefte om van Instagram en Facebook af te gaan. En terecht. Want onder het mom van ‘vrijheid van meningsuiting’ is het op die platforms mogelijk om valse drek en haatdragende berichten te versturen.

De realiteit is vervolgens dat het algoritme zulke drek oppikt vanwege de ophef-factor en het versterkt, deelt, in je gezicht duwt en je ouders tot MAGA-gekkies maakt. Het is oneindig eenvoudiger om onware, gevaarlijke content het internet op te slingeren dan dat het is om doordachte, positieve stukken tekst te schrijven.

De haatdragende lul met een frikandel in z’n ene klauw en z’n digitale roeptoeter in z’n andere wint het van de introverte ziel die weloverwogen op zoek is naar de waarheid.

Het is iedereen dus aan te raden om dit soort platforms, die een race naar de bodem van de samenleving versterken, achter ons te laten. Techcrunch helpt je daarbij: How to delete Facebook, Instagram, and Threads

Handleidingen zijn goud

Vandaag een analoog-digitale tip: heb een folder op je computer met handleidingen van alle apparaten in je huis. Ik wilde net de pyrolyse-functie van onze oven gebruiken en binnen no-time had ik gevonden hoe dat moet.

Als ik een nieuw apparaat heb gekocht, dan download ik gelijk de handleiding en bewaar die op m’n computer. Vaak weet ik zo nog te traceren welk type apparaten we überhaupt in huis hebben.

Dit is ook erg handig als je gaat verhuizen en je komt ovens, magnetrons, kookplaten en thermostaten tegen waar de vorige eigenaar uiteraard geen handleiding van heeft achtergelaten.

Het is dan even puzzelen wat je in huis hebt, maar als je eenmaal wilt weten wat het apparaat kan, dan is die handleiding echt goud.

Band wisselen via het internet

Dankzij een tip van de buurvrouw kwam ik erachter dat een van de banden van de auto lek was. Helemaal leeg. Ugh, onverwachts gedoe waar ik niet op zat te wachten.

Garage bellen. Of ik een reservewiel in m’n auto heb. Ja, dat heb ik. Nou, dan was het een kwestie van de band vervangen en naar de garage brengen zodat ze ‘m kunnen onderzoeken.

Ok, ik hou wel van een mechanische uitdaging. Maar hoe? Een autoband verwisselen heb ik nog nooit in m’n eentje gedaan, en zeker niet met de noodkrik die in de auto ligt.

Het internet is dan een zege. Deze video legde echt precies uit wat ik in mijn situatie moest doen. Band verwisseld en opgelost.

Meer mensen, meer massa

Nikita Shtarkman en Brice Ménard hebben de interactieve site ’biocubes: an inventory of biomass and technomass’ gemaakt om de wereld duidelijk te maken wat de impact van mensen is op deze planeet.

Wist je bijvoorbeeld dat we al meer dan 100x onze eigen massa in plastic hebben geproduceerd? Of dat we zo’n 15x zoveel vee (in massa) houden als dat er wilde zoogdieren zijn?

Het zijn krankzinnige aantallen, en de meeste van deze gegevens stijgen nog steeds exponentieel.

Klimaatbarcode sinds het jaar 0

Het KNMI geeft het ons zoals het is: het gaat slecht met het klimaat en dat komt door mensen.

Je kent hem misschien wel: de grafiek die eruit ziet als een barcode. Elk streepje is een jaar en de kleur van het jaar geeft aan hoe de relatieve gemiddelde temperatuur was. Steevast komt de barcode steeds meer in het rood als je dichter bij het huidige jaar komt.

Ze hebben nu precies zo'n barcode gemaakt, maar dan niet van de afgelopen 100 jaar, maar van de afgelopen 2025 jaar. En die is (niet verrassen) nog helderder in de trend. Het wordt roder en roder.

KNMI - Klimaatstreepjescode vanaf het begin van de jaartelling

Wikipedia ligt onder vuur

Elon Musk heeft zich weer erg negatief uitgelaten over Wikipedia op kerstavond en nu is er de Heritage Foundation dat Wikipedia editors wil doxxen.

Employees of Heritage, the conservative think tank that produced the Project 2025 policy blueprint for the second Trump administration, said they plan to use facial recognition software and a database of hacked usernames and passwords in order to identify contributors to the online encyclopedia, who mostly work under pseudonyms. It’s not clear exactly what kind of antisemitism the Wikipedia effort, which has not been previously reported, is intended to address. But in recent months some Jewish groups have complained about a series of changes on the website relating to Israel, the war in Gaza and its repercussions.

Scoop: Heritage Foundation plans to ‘identify and target’ Wikipedia editors

Hoogste tijd dus om Wikipedia wat meer te gaan ondersteunen. Dat kan met geld, maar ook door vrijwillig artikelen te bewerken. Molly White is zo aardig geweest om een into te geven in hoe je zelf een wikipedia-bewerker wordt. Heel laagdrempelig, en voor iedereen te begrijpen.

Become a Wikipedian in 30 minutes

The Fall Guy

Recent hebben we hier thuis de film The Fall Guy gekeken en die viel niet tegen. Misschien had ik er te weinig van verwacht (op IMDb staat een rating van 6,9…), maar de film was echt heel leuk. Nostalgie naar de jaren 80 (incl. bijbehorende stunts) zonder zelf een jaren 80 film te zijn, fijne muziek (check die lijst van muziek), interessant (genoeg) verhaal en puik acteerwerk.

Ook veel meta-grappen over het maken van films en het werken met stuntmensen. En op Rotten Tomatoes is de score een stuk positiever dan op IMDb.

Gewoon een prima 8.

Uurtje met Pieter

Het Uur is een podcast waarin Pieter van der Wielen een uur lang iemand interviewt. En nu ik de podcast een tijdje volg kan ik er eigenlijk van op aan dat het altijd een goed gesprek is. Er komen gasten langs die ik al ken, maar ik zet de podcast zonder twijfel ook aan als er een gast zit die ik niet ken.

Kleine kans dat je Sylvana Simons niet kent. Ze heeft nogal wat over zich heen gekregen door wit (mannelijk?) Nederland, en geheel onterecht overigens. Pieter praat bijna twee uur met Sylvana over van alles en nog wat, maar vooral over wat een krachtige en vooral zelfbewuste en rustige vrouw het is. In tegenstelling tot wat je zou denken als je naar Rutte had geluisterd…

Undercover in extreemrechts Amerika

Om het gevaar van de amnestie voor capitoolbestormers te beschrijven kun je zoals de NOS een kort bericht over de feiten plaatsen. Maar het verhaal van Pro Publica over John die een paar jaar undercover ging binnen extreemrechtse militia’s leest als een kort spannend spionageverhaal. En in zo’n verhaal begin je pas echt te begrijpen wat er speelt onder water in de VS. Hoe extreemrechtse groepen zich klaarstomen voor, wat lijkt, een burgeroorlog. Wat de banden zijn met gevestigde politiek.

Ik weet niet of ik echt moet geloven dat de VS op de rand van de ondergang staat door dit soort militia’s of dat ik eigenlijk gewoon wil dat het zo’n vaart niet zal lopen. Het verhaal van John loopt parallel aan de BBC podcast The Coming Storm die me ook al niet zo’n positief beeld heeft gegeven over wat er onder de oppervlakte van de VS aan de hand is. En de uitslag van de verkiezingen in 2024 spreekt natuurlijk boekdelen.

Meer bos, beter voedsel

Een voedselbos heeft iets magisch. Een klein stuk niet intensief bewerkt land dat voedzaam, duurzaam en divers voedsel geeft. Het lijkt te mooi om waar te zijn. Maar dat is het niet.

Het is een vorm van landbouw dat teruggaat naar de roots van de natuur en diverse gewassen laat samenwerken om een optimaal resultaat te behalen, zonder al te veel werk van mensen.

Wouter van Eck over het eerste voedselbos van Nederland, Keterbroek:

Ons landbouw systeem is een polycultuur. Honderden bomen en struiken vormen nu een jong voedselbos. Grote bomen, kleinere bomen, struiken, klimmers, kruiden en kruipers zijn hierbij zo geplant dat we de ecologische principes van een natuurlijk bos proberen te stimuleren. Een bos groeit helemaal vanzelf. Ieder jaar leven daar meer soorten, ieder jaar neemt de bodemvruchtbaarheid verder toe. Dat gebeurt zonder dat een boswachter hoeft te mesten, te spuiten of te gieten…

Lees hier meer: Het bijzondere verhaal van voedselbos Ketelbroek

Mercy of Gods

In het Engels schreef ik over de drie sci-fi boeken die de meeste impact op me hebben gemaakt in 2024 en hier op het FYI blog licht ik er één uit: Mercy of Gods.

Het boek is geschreven door James S.A. Corey (bekend van de serie The Expanse) en gaat over een menselijke kolonie ergens in het heelal hier ver vandaan. Hun herkomst van Aarde is enkel nog maar een mythe. De kolonie krijgt te maken met extreem gewelddadige aliens.

Het perspectief van de mens is ineens klein, nietig, verwaarloosbaar. Een beetje zoals wij tegen muggen aankijken.

Het geeft je een benauwd gevoel en tegelijkertijd krijg je door het verhaal een intens besef van de grootsheid van het heelal. Een enorm sterk contrast.

Het menselijk perspectief is ineens niet het dominante perspectief, en dat kan een broodnodige spiegel zijn. Hoe gaan wij om met onderdrukking van onze medemens, medebewoners en de planeet zelf? Niet zo best natuurlijk. En wat als jouw levensstijl ineens bedreigt wordt? Niet zo gek om je voor te stellen met het huidige Rusland dat oorlog voert binnen Europa.

Dit is een boek dat je deze emoties laat voelen.

Doe ermee wat je wilt

Elk jaar komt er creatief werk “in het publieke domein”. Dat wil zeggen dat iedereen er ander creatief werk mee mag maken zonder dat je een copyright claim aan je broek krijgt.

Het vrijwilligerscollectief Standard Ebooks zorgt ervoor dat de boeken die in het publieke domein terechtkomen beschikbaar worden gesteld in een fijn ebook formaat zodat je het op je e-reader kunt lezen.

Dit jaar zijn o.a. de volgende boeken beschikbaar gekomen:

Meer boeken:

Public Domain Day 2025 in Literature

365 dagen in het jaar

Dit jaar bevat 365 dagen, maar bevat dit jaar ook 365 semi-interessante overpeinzingen, nuttige linktips uit de krochten van het internet of anderzijds deelbare persoonlijke kennis?

Ik hoop het wel, want vanaf vandaag deel ik elke dag iets op dit blog. Dat is het doel althans.

Doelen worden niet altijd gehaald, dat is niet erg. Ik begin aan dit kleine avontuur zonder plan, zonder backlog, zonder zelfs een goed opgezet blog. Laten we kijken waar het schip strandt. Alsware het een schip van Theseus.

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5